สวพส. ร่วมงานสืบสานประเพณีวัฒนธรรมม้ง "น่อ เป๊ เจ่า"

        สถาบันวิจัยและพัฒนาพื้นที่สูง (องค์การมหาชน) โดยโครงการเตรียมความพร้อมชุมชนด้านการท่องเที่ยว ร่วมกับศูนย์พัฒนาโครงการหลวงขุนวาง หน่วยงานในพื้นที่ และสมาชิกเครือข่ายม้ง 6 หมู่บ้าน โซนอินทนนท์ ได้แก่ บ้านขุนวาง บ้านขุนกลาง บ้านขุนแม่วาก บ้านแม่ยะน้อย บ้านห้วยเนียม บ้านป่ากล้วย และสมาชิกเครือข่ายอื่นๆ จัดงานสืบสานประเพณีวัฒนธรรมม้ง “น่อ เป๊ เจ่า” ณ ลานโรงเรียนหลวงพัฒนาบ้านขุนวาง ต.แม่วิน อ.แม่วาง จ.เชียงใหม่ ศูนย์พัฒนาโครงการหลวงขุนวาง เมื่อวันที่ 13-14 มกราคม 2556

        กิจกรรมภายในงานช่วงกลางวัน มีการละเล่นที่เกี่ยวข้องกับวิถีชีวิตและวัฒนธรรมม้ง อาทิ การโยนลูกช่วง การตีลูกข่าง การแข่งการกีฬาพื้นบ้าน การแข่งหาบน้ำ การยิงหน้าไม้ แข่งรถไม้ 3 ล้อ (ล้อเลื่อนไม้) การแสดงบนเวที ส่วนกิจกรรมช่วงกลางคืน มีการประกวดเทพี “น่อ เป๊ เจ่า” การแสดงของแต่ละหมู่บ้าน การแสดงพิเศษ “การแต่งการแบบดั้งเดิม” และการขับร้องเพลงม้ง โดยนักร้องม้งรับเชิญ กิจกรรมในงานสร้างความตื่นเต้นและประทับใจแก่นักท่องเที่ยวผู้เข้าร่วมชมงานเป็นอย่างมาก

        “น่อ เป๊ เจ่า” หรือปีใหม่ม้ง นับเป็นวันสำคัญของชาวไทยเชื้อสายม้งโดยทั่วกัน ในวันดังกล่าวมีการเซ่นไหว้บรรพบุรุษ ทำพิธีปัดเป่ารังควาญ กินเลี้ยงสังสรรค์ และมีการละเล่นต่างๆ อันเป็นการเฉลิมฉลองปีใหม่ บรรดาลูกหลานและญาติพี่น้องทุกคนต่างอยู่กันพร้อมหน้าพร้อมตา ซึ่งที่ประชุมผู้นำชาวไทยภูเขาเผ่าม้ง ปี พ.ศ. 2545 ณ ศูนย์พัฒนาทรัพยากรมนุษย์ล้านนา อ.สันกำแพง จ.เชียงใหม่ ได้มีมติให้ขึ้นวันที่ 1 ค่ำเดือน 2 เป็นวันปีใหม่ม้งในประเทศไทยทุกปี และในปี พ.ศ. 2556 นี้ จะตรงกับวันที่ 10 มกราคม 2556 นี้ จะตรงกับวันที่ 10 มกราคม 2556 ชาวไทยภูเขาเผ่าม้งทุกหมู่บ้านจะเริ่มต้นเฉลิมฉลองปีใหม่ม้งในวันดังกล่าว โดยจะมีการเฉลิมฉลองกัน 3 วัน ถึง 9 วัน ทั้งนี้แต่ละหมู่บ้านจะกำหนดการเอง จะมีการประกอบพิธีกรรมตามความเชื่อของแต่ละบ้านในวันแรก วันต่อๆ มาก็จะมีการออกมาเฉลิมฉลองละเล่นในสนามหรือลานกลางแจ้งของหมู่บ้าน โดยมีการ “ป๋อ เก้า น๊า” หรือการโยนลูกช่วงของกลุ่มหนุ่มสาวและคนที่ต้องการสนุกสนาน มีการ “เต่า ตุ๊ ลุ” หรือการตีลูกข่าง การขับร้องบทเพลง การละเล่นพื้นบ้านต่างๆ รวมถึงมีกิจกรรมบนเวทีในภาคกลางวันด้วย เมื่อสิ้นสุดการเฉลิมฉลองปีใหม่แล้วทุกคนก็จะเริ่มทำมาหากินกันในปีใหม่อย่างขะมักเขม้นกันต่อไป
     
        ประเพณีปีใหม่ม้ง นอกจากจะเป็นกิจกรรมที่สร้างความสัมพันธ์อันดีงามระหว่างคนในชุมชน และการมีส่วนร่วมของคนในชุมชนแล้ว ยังทำให้เยาวชนรุ่นหลังได้อนุรักษ์ สืบทอด และส่งเสริมประเพณีวัฒนธรรม “น่อ เป๊ เจ่า” ซึ่งเป็นประเพณีวัฒนธรรมอันดีงามของชาวไทยเชื้อสายม้งให้เป็นที่รู้จักของสาธารณชนทั่วไป เกิดการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมในชุมชน และเกิดการแลกเปลี่ยนระหว่างความหลากหลายทางประเพณีวัฒนธรรมในสังคมไทยด้วย

ที่มา: กัลยาณี วรรณศรี
เจ้าหน้าที่ประชาสัมพันธ์ สวพส.