| ยุทธศาสตร์ | สถานการณ์/ปัญหา | แนวทางกลยุทธ์ |
| 1. วิจัย |
1. ข้าวไร่ผลผลิตต่อไร่ต่ำ 2. ขาดความอุดมสมบูรณ์ของดิน 3. พบโรค แมลงระบาดเพิ่มมากขึ้นในการปลูกพืช |
1. ทำแปลงวิจัย สาธิต การปรับปรุงบำรุงดิน 2. แปลงสาธิตการควบคุมโรค แมลง รวมถึงการใช้สารชีวภัณฑ์ |
| 2. การพัฒนาอาชีพ |
1. ผลผลิตทางด้านการเกษตรตกต่ำ 2. ขาดตลาดรองรับผลผลิต 3. ขาดการจัดการผลผลิตทางด้านการเกษตร การแปรรูป การขนส่ง 4. ขาดอาชีพทางเลือก และการรวมกลุ่ม เพื่อเพิ่มอำนาจการต่อรอง 5. ขาดองค์ความรู้และเทคนิคทางด้านวิชาการ |
1. ส่งเสริมการปลูกพืชผักในและนอกโรงเรือนเพื่อจำหน่ายตลาดชุมชน/ตลาดข้อตกลง 2. เพิ่มผลผลิตพืชไร่ (ข้าวไร่ ถั่ว) เน้นให้มีการปรับปรุงบำรุงดินควบคู่ไปด้วย 3. ปลูกไม้ผลที่มีความเหมาะสม กับสภาพพื้นที่และเน้นการจัดการแปลงเดิม ได้แก่ มะม่วง เงาะ อโวกาโด้ เสาวรส ทดแทนแปลงปลูกพืชไร่ 4. ส่งเสริมการเลี้ยงปศุสัตว์และประมง หมู ไก่ ปลา กบ เพื่อสร้างรายได้เสริม และบริโภค 5. ส่งเสริมการแปรรูปข้าวไร่และงานหัตถกรรมท้องถิ่นและประยุกต์ 6. ทุกกิจกรรมจะผลักดันให้เข้าสู่ระบบมาตรฐานอาหารปลอดภัย (GAP) และผลักดันให้เข้าสู่การจดทะเบียนในรูปแบบกลุ่มต่างๆตามความเหมาะสม |
| 3. สังคมชุมชน |
1. ขาดการจัดการด้านภูมิปัญญาและการสืบทอดไปยังคนรุ่นลูกรุ่นหลาน 2. มีภาระค่าใช้จ่ายเพิ่มมากขึ้นต่อครัวเรือน 3. มีค่าวัตถุนิยมที่สูงขึ้น 4. มีการศึกษาต่ำกว่ากว่าเกณฑ์มาตรฐานรองรับ 5. ประชากรบางส่วนออกไปทำงานและค้าขายอยู่นอกชุมชน |
1. สนับสนุนการทำแผนชุมชน การทบทวนแผนชุมชนและการขับเคลื่อนการ นำไปใช้ประโยชน์ 2. ส่งเสริมให้มีการรวมกลุ่มได้แก่กลุ่มไม้ผล กลุ่มปลูกผัก กลุ่มปลูกพืชไร่ ฯลฯ การจัดตั้งกลุ่มและกองทุนเพื่อให้เกษตรกรบริหารจัดการตนเองได้ กลุ่มออมทรัพย์ กลุ่มเตรียมสหกรณ์ กลุ่มแปรรูป (วิสาหกิจชุมชน) 3. การพัฒนาตลาดผลผลิตในชุมชนและยกระดับในการบริหารจัดการตลาดให้เป็นระบบเพิ่มมากขึ้น 1 พื้นที่เดิม รวมถึงสนับสนุนให้มีตลาดชุมชนอีก 1 พื้นที่และเชื่อมโยงกับเครือข่ายเพื่อหาตลาดภายนอกให้เป็นทางเลือกให้แก่เกษตรกรเพิ่มมากขึ้น 4. การพัฒนาหมู่บ้านสะอาดชุมชนเข้มแข็ง 5. สนับสนุนกิจกรรมวัฒนธรรมชุมชนและภูมิปัญญาท้องถิ่นรวมถึงงานบูรณาการในพื้นที่ |
| 4. สิ่งแวดล้อม |
1. ชาวบ้านในพื้นที่มีการถางป่าเพื่อทำไร่ ข้าวไร่ ข้าวโพด 2. มีการใช้สารเคมีกำจัดวัชพืชในการเพาะปลูกพืชเพิ่มมากขึ้น 3. เกิดการชะล้างพังทลายของหน้าดินทำให้เกิดดินสไลด์คุณภาพของดินลดลง 4. ไมมีการกำหนดขอบเขตพื้นที่ป่าและพื้นที่การเกษตร 5. ขาดการฟื้นฟูป่า และการอนุรักษ์ป่า (ป่าต้นน้ำ ป่าชุมชน ) 6. ขาดการจัดระบบอนุรักษ์ดินและน้ำ 7. มีการเผาพื้นที่ก่อนการเพาะปลูกพืช |
1. สนับสนุนการปลูกป่าชาวบ้าน ได้แก่ ไผ่ สัก ไม้ใช้สอย และไม้ท้องถิ่น 2. สนับสนุนการปลูกหญ้าแฝก 3. สนับสนุนการฟื้นฟูป่าชุมชนและปลูกเสริม 4. สนับสนุนให้มีการจัดทำฝาย 5. จัดกิจกรรมรณรงค์ลดใช้สารเคมีและลดการเผา 6. สนับสนุนการทำปุ๋ยหมัก ปุ๋ยชีวภาพเพื่อปรับปรุงบำรุงดิน 7. ส่งเสริมการจัดทำแผนที่ดินรายแปลงและปรับระบบการใช้พื้นที่ให้เหมาะสมโดยการมีส่วนร่วมของชุมชน/หน่วยงาน |
| 5. โครงสร้างพื้นฐาน |
1. ขาดหน่วยงานที่จะมาช่วยพัฒนาแหล่งน้ำที่มีอยู่มาใช้ประโยชน์ทางด้านอุปโภค บริโภค และการเกษตรของชุมชน 2. ทางเข้าพื้นที่การเกษตรขาดการพัฒนาและปรับปรุงซ่อมแซม |
1. พัฒนาแหล่งน้ำเพื่อการอุปโภค บริโภค และ การเกษตร 2. สนับสนุนการสร้างจุดกระจายน้ำขนาดเล็กในแปลงปลูกพืช |
| 6. ตลาด |
1. ตลาดรองรับผลผลิตทางการเกษตรมีน้อย 2. ขาดการรวมกลุ่มเพื่อต่อรองการจำหน่ายผลผลิตทางด้านการเกษตร 3. พืชบางชนิดปลูกได้ผลผลิตแต่ขาดตลาดรองรับที่ชัดเจน |
1. เน้นการจัดการคุณภาพผลผลิตเพื่อต่อรองในการจำหน่ายและรวมกลุ่มโดยมีระบบกลุ่มในชุมชนเป็นผู้บริหารจัดการ 2. ยกระดับผลผลิตเข้าสู่มาตรฐานอาหารปลอดภัย (GAP) |
ที่มา : แผนกลยุทธ์รายศูนย์ (ปี2560) , สำนักพัฒนา